VEERLE ELSHOF
het nieuwe dorpsplein
Als ontwerper uit een klein dorp in de gemeente Salland wil ik iets betekenen voor mijn community. Het platteland krimpt. Dus ook het dorp waar ik vandaan kom. De mensen trekken weg en laten lege plekken achter in deze kleine dorpen. Als ontwerper uit zo’n dorp kan ik de krimp en de gevolgen hiervan verzachten.
De aanleiding voor dit dorpsplein ontwerp is dan ook mijn herinnering: Ik ben er fijn opgegroeid en het zou jammer zijn als dit verdwijnt. Basisscholen, winkels en andere faciliteiten verdwijnen, de jongeren trekken weg en de vergrijzing neemt enorm toe. Zoals bijvoorbeeld in een klein dorpje in Salland waar de oudste school van Overijssel stond dicht moest vanwege krimp. Ze hadden op de voorgestelde teldatum twee kinderen te weinig op school. De school moest dicht in 2014 vanwege de krimp in het kleine dorp.
Maar deze dorpen, vooral hoe ik ze ken, hebben veel kwaliteiten, zoals saamhorigheid en het hoge ons kent ons gehalte. Ik heb me ingezet als luisterend ontwerper en vooral de dorpelingen aan het woord gelaten. Ik heb bijeenkomsten geregeld in verschillende dorpen, met verschillende groepen. Zoals in het dorp Laag Zuthem met de kerkgroep, in Lierderholthuis met kinderen van de kleine basisschool en in de Elshof met de dorpsbewoners.
In 3 dorpen heb ik workshops met dorpelingen gedaan. Na een korte uitleg wat we deze middag zouden gaan doen, Heb ik de groep in twee kleinere groepen verdeeld. Elke groep kreeg een zelfde stapeltje met kaartjes. Hierop staan verschillende functionele en sfeerbepalende beelden. Elke groep heb ik gevraagd de kaartjes op een vel te plakken als ze deze sfeer of functie missen in het dorp met de vraag waarom.Methodisch via deze workshops en bijeenkomsten heb ik de bewoners betrokken bij het ontwerp van het nieuwe dorpsplein. Uit deze workshops en bijeenkomsten kwamen vijf elementen die de bewoners misten of waar de bewoners zich zorgen over maakten:
-
De lifters
-
De vergrijzing
-
Een verkoop plek voor de wegstalletjes
-
Plek voor openluchtmissen op zondag en om debatten en vergaderingen te kunnen faciliteren
-
Een podium voor musicals, muziek uitvoeringen en de sinterklaasintocht
-
Een plek voor eigen dorpsactiviteiten, zoals de dorps barbecue of de parade.
Het nieuwe dorpsplein is de openbare sociale ruimte voor de dorpelingen, om de lokale gemeenschap opnieuw met elkaar te verbinden. Hier ontmoeten en werken de dorpelingen met elkaar samen. Elk dorp krijgt zijn basisplein, waarvan zorgvuldig de locatie en positie per dorp is gekozen. Zo is in Lierderholthuis bijvoorbeeld de oude dorpskern gekozen, omdat dit de centrale herkenbare plek is van het dorp.Het basis plein bestaat uit een ontmoetingsplek en het wachtplek. Hier wachten de dorpelingen om met elkaar mee te rijden naar de supermarkt in een volgend dorp, of rijden studenten mee naar hun school in een stad verder op. In combinatie met de meerijd app wordt dit nu tot stand gebracht.
Het basisplein
Samenwerken
De sinterklaasintocht
De wacht en lifters plek
Debatteren
De openluchtmis
De dorpsmarkt
De dorpsmarkt
De parade
De dorps barbeque
Het platteland krimpt. De mensen trekken weg en laten lege plekken achter in de kleine dorpen. Als ontwerper uit zo’n dorp kan ik de krimp en de gevolgen hiervan verzachten. Methodisch via workshops en bijeenkomsten betrek ik de bewoners van het dorp bij het ontwerp van het nieuwe dorpsplein.
Het nieuwe dorpsplein is de openbare
sociale ruimte voor de dorpelingen. Om de lokale gemeenschap opnieuw met elkaar te
verbinden. Hier ontmoeten en werken de dorpelingen met elkaar samen. Daarnaast biedt het plein de mogelijkheid dorpelingen gebruik te laten maken van hun eigen gevraagde behoeften. Bijvoorbeeld de wachtplek. Hier wachten de dorpelingen om met elkaar mee te rijden naar de supermarkt in een volgend dorp. Daarnaast biedt het plein plek voor centrale evenementen zoals de jaarlijkse sinterklaas-intocht of het optreden van de lokale muziekfanfare.
Scenario de openluchtmis